Momenteel zit ik in een trein van Gaya (vlakbij Bodhgaya) naar Siliguri. Siliguri ligt in de smalle Indiase corridor tussen Nepal en Bangladesh die toegang geeft tot Darjeeling en Sikkim waarheen we nu op weg zijn. De treinwagon is een Non-Air-Conditioned-Sleeper met meer dan vijftig “bunks” in open coupés. Nergens zitten deuren en alles is hoor- en zichtbaar voor iedereen. Dit is de manier waarop iedereen hier reist die niet het geld heeft voor airconditioning en luxe. De treinrit duurt in totaal dertien uur en we zijn een bezienswaardigheid. Iedereen staart ons ongegeneerd aan. De eindeloze stoet venters van thee, bananen, water en snacks die heen en weer lopen door de wagons, pauzeren bij ons om ons verbaasd op te nemen. Daarbij gaat de aandacht het meest naar Marthe en Gabriëlle (beiden blank en blond) en nog meer naar Rashida (donker en met kroeshaar). Het gaat allemaal zonder woorden, maar het is zonder meer intimiderend en heel ongemakkelijk.

We zitten naast een Indiase familie. Ze zijn zo te zien straatarm. Een baby is duidelijk ondervoed. Een ander kind, een peuter, heeft geen kleren aan. De anderen, grootvader en grootmoeder, hun dochter, en nog een aantal kinderen, lopen in lompen. Ik denk niet dat ze kaartjes hebben. Na een uur of drie onderweg te zijn maken ze op een stuk karton op de vloer van de wagon een maaltijd van koude rijst met wat kleine losse stukjes kip en groenten. De vloer was al buitengewoon smerig maar als de maaltijd gereed is, is het helemaal voorbij alle beschrijving. Overal ligt rijst en vet. Het peutertje gaat met zijn blote voetjes, waarmee hij gewoon over de vuile grond van de wagen loopt, in de rijst op het karton staan maar dat verhindert de maaltijd niet. De geur is al evenzeer onbeschrijfelijk. Een mengsel van urine en kruiden. Ik voel me vreselijk in de smerigheid en tegelijkertijd voel ik me volkomen thuis en op mijn gemak. Ik beweeg tussen walging en liefde, afschuw en bewondering. Reizen door India is voor mij niet zozeer het bezoeken van oude plaatsen en mooie gebouwen en paleizen. India zelf transformeert me, beroert me en verandert me. Dit hier nu verandert me.
Gisteren ben ik met Helen, Dennis en Hans naar de rivier geweest die door Bodhgaya loopt. Weg van het enorme Mahabodhi tempel complex, het platte land van India in. We werden door de beheerder van ons logeeradres in Bodhgaya, genaamd Himalay, meegenomen naar een grote oude banyan boom, waaronder een klein oud Boeddha beeld stond met een verweerd gezicht. Er zaten wat boeren op een paar lappen op de grond met elkaar te praten. Er speelden een paar kinderen. Verder was er alleen stilte en landschap en ruimte. De plek is ver verwijderd van de stad, landelijk en pal naast de rivier. Volgens Himalay was dit de boom waaronder de Boeddha zat, toen hij op de rivier een boot voorbij zag komen. Op de boot zat een sitar speler die zijn leerling uitlegde hoe je het instrument moet stemmen. Als je de snaren niet strak genoeg spant, komt er geen goed geluid uit de sitar. En als je de snaren te strak spant kan de sitar zelfs breken. Het gaat er om precies genoeg spanning te creëren. Niet te veel en niet te weinig. De Boeddha realiseerde zich dat zelfvernietiging noch zelfbevestiging goed werken op het pad. Hij noemde het de middenweg, the middle way. Een vrouw genaamd Sujata, bracht hem wat melk en rijst en de Boeddha at en waste zichzelf. Vlak bij staat een klein tempeltje gewijd aan Sujata. Misschien was het inderdaad de plek en misschien ook niet, wie zal het zeggen. Maar wat me ontroerde was de directheid er van. Ik kan het niet zo goed beschrijven. Boeddha, boeren, koeien, kinderen, vuil, meditatie simpel en direct, een slok melk en een beetje rijst, diepe armoede, honger en ondervoeding, lijden, koeienpis en voedsel en stront en dood en een ruimte rondom en binnenin die geen beoefening, geen honger, geen afschuw, geen vuilnis en geen dood kent. Ik voel me getransformeerd door deze onbeschrijfelijke ervaring, die zo ver verwijderd is van mijn normale dagelijkse leven en die toch zo vertrouwd en nabij voelt, zo normaal. Ik voel een diepe vrede vandaag. Ik ben niet op de juiste plek en ik walg van de goorheid en ik verkeer in een diepe vrede die onbezoedeld en onveranderd en onberoerd is. Ik voel mijn hart onmetelijk ruim en vervuld van liefde voor al deze mensen. Ik ben verliefd en ik ben liefde.
En ik voel me vervuld van dankbaarheid voor onze oorspronkelijke leraar en voor mijn huidige leraar en voor alle leraren daar tussen in. Ik zal alles doen wat ik kan in de tijd die me rest om de beoefening die mijn leraar met me deelde te delen met wie dit maar met me wil delen.

Het is nu donker en we zijn nu twee stop-plaatsen verder. De familie blijkt inderdaad geen kaartjes te hebben en ze worden hier zonder pardon van de trein gezet door een paar opgetrommelde militairen met machine pistolen. Ze zijn boos en bang en ik voel met ze mee.