Op een goede vrijdagmorgen 🙂 hadden we het in de zendo over dankbaarheid. En over de vraag hoe we dankbaarheid kunnen “beoefenen”. Meestal hebben we het gevoel dat dankbaarheid verbonden is aan iets goeds en moois in ons leven. Iets dat ons gegeven wordt of wat ons overkomt. Het lijkt dus in eerste instantie voorwaardelijk, want verbonden aan de specifieke kwaliteit van een gebeurtenis (goed, mooi, fijn). Kunnen we dankbaar zijn voor iets wat we niet ervaren als fijn, mooi, goed? Voor pijn, voor lijden? Kunnen we onvoorwaardelijk dankbaar zijn?

Eén van de aspecten van dankbaarheid is dat het verbonden is aan de onmiddellijke nabijheid van de dood. We leven op de rand van leven en dood en we zouden dit gegeven bij voortdurende oefening, als “beoefening”, voor ogen kunnen houden. Dat is niet morbide. In tegendeel! Leven staat niet tegenover dood. Leven is geboorte, leven, sterven en dood. Als een in- en uitademen. Het is ook belangrijk dat we dit zo dichtbij mogelijk brengen naar onszelf. Leven is MIJN gebooorte, MIJN leven, MIJN sterven en MIJN dood. Dit brengt me in contact met mijn voortdurende sterven van moment tot moment. En ook met het verval van mijn ouder wordende lichaam, en de doorvoelde wetenschap dat de dood van dit lichaam de volgende seconde kan plaats vinden (en dat was altijd al zo).
Dit brengt me ook in contact met een diepe onderstroom van levensdrang en levenslust. In mijn lichaam, in mijn cellen, zit een onvoorstelbaar krachtige en onvoorwaardelijke drang tot leven. Nog één ademhaling, nog één stap, nog één blik. Een diep streven naar leven!
Tegelijkertijd is er in me een diep streven naar veranderen, naar stromen en naar loslaten en dit is al evenzeer een expressie van onvoorwaardelijk leven.
Tezamen brengt dit een diepe stilte voort, een kalmte die zich nergens aan vast houdt, waaraan niets ontbreekt en die niets weet. Het is een directe opening naar dankbaarheid en mededogen, naar een onvoorwaardelijke liefde en dankbaarheid voor leven én sterven en voor de levende en stervende mens. Ik erken de kostbaarheid van leven en van mijn leven als expressie daarvan, zonder de behoefte om iets vast te houden en zonder angst voor verlies. Dankbaarheid is daarmee geworteld in de bereidheid tot loslaten en overgave (en de erkenning dat dit soms een hele worsteling is). En één van de mooiste expressies daarvan kan je in deze bijgevoegde link ervaren. Het is Pasen!