Leven en sterven

Afgelopen dinsdag is Helen’s moeder (eindelijk) overleden. Ze was 87 en dement en leed aan een bloedziekte. Ze heeft in haar leven heel wat afgeleden. Drie lange jaren in een Japans gevangenenkamp, een dochter die door een ongeval om het leven kwam, de dood van haar man waardoor ze alleen achterbleef, een nare bloedziekte die haar kracht ondermijnde, Alzheimer met alle angsten en verlies aan controle van dien. En dat is maar een greep. Tegelijkertijd: Ze heeft een prachtig leven gehad. Opgroeien in een tropisch paradijs, een bijna levenslange diepe liefde in een zeer gelukkig huwelijk, een mooi en hecht gezin, rissen kleinkinderen, en een voortdurende expressie van liefde naar nagenoeg iedereen. Mens en dier, ze kon ze kennelijk alleen maar benaderen met een (soms bijna irritante) zachtheid en warmte. Zelfs over de Japanners die haar en haar familie onvoorstelbaar slecht hebben behandeld heb ik haar nooit iets verwijtends horen uiten. Dat zat kennelijk gewoon niet zo in haar. Ik voel me verdrietig, weemoedig en tegelijkertijd dankbaar en vooral opgelucht dat ze nu klaar is. Allerlei ogenschijnlijk tegengestelde gevoelens. Het is allemaal zo paradoxaal eigenlijk. Ze heeft geleden en was gelukkig. Ze was prachtig zacht en warm, en soms behoorlijk ongrijpbaar en onduidelijk (wat ik dan weer irritant vond). Ze was alles tegelijk. En ik ben alles tegelijk. En jij ook. Onze ware, al omvattende onbegrensde Boeddha-natuur is altijd zichtbaar. En in Helen’s moeder wel heel erg duidelijk. Boddhisattva Ineke Pelder-de Kat is over gegaan naar de andere oever. 

Gate Gate Paragate Parasamgate Bodhi Svaha.